Als het aan GroenLinks Olst-Wijhe ligt, gaan we fundamenteel anders over ons voedsel denken. We letten daarbij niet alleen meer op smaak en gezondheid maar ook op de ‘energie’ die erin zit. Wij willen werken aan een Voedselvisie waar boeren, winkeliers, consumenten én het klimaat wel bij varen.
'Een groene gemeente als Olst-Wijhe is bij uitstek geschikt om CO2-doelstellingen én de lokale economie te dienen', vindt GroenLinks voorman Ferdi Hummelink. 'Daarbij kunnen met name plaatselijke boeren floreren, die al tijdenlang in de verdrukking zitten.'
Lokaal voedsel
'Een feit dat je aan het denken zet', vertelt de lijsttrekker, 'is dat de ingrediënten van een Nederlandse avondmaaltijd gemiddeld 33.000 kilometer hebben gereisd voordat ze op je bord terecht komen. Dat is natuurlijk van de gekke als je bedenkt dat het meeste voedsel in onze eigen gemeente geproduceerd wordt, of geproduceerd kan worden!' Door lokaal voedsel te produceren en af te nemen, zo stelt GroenLinks Olst-Wijhe, voorkom je dat onnodige gesleep. En zorg je voor meer werkgelegenheid.
Vlees en zuivel
Ook het type voedsel dat we eten is van groot belang. Hummelink: 'Het is even slikken, maar met name vlees en zuivel zouden we wat meer moeten laten staan.' Deze twee producten zijn verantwoordelijk voor maar liefst 15% van onze totale CO2-uitstoot, vergelijkbaar met die van alle verkeer. Voor de productie van 1 kilo vlees is gemiddeld 5 kilo plantaardig voedsel nodig, wat ook rechtstreeks op ons bord had kunnen komen. 'Wil je toe naar een energieneutrale gemeente, dan moet je ook dit soort zaken oppakken', zegt de lijsttrekker.
Simpeler
'Begrijp me goed: wij willen hierin niet de beschuldigende vinger wijzen. Het begint bij bewustzijn. En vervolgens gedrag slim ombuigen. De oplossingen zijn simpeler dan je denkt; kies niet dagelijks voor de kiloknaller, maar kies ervoor om een of meer vleesloze dagen in de week te hebben. En als je vlees koopt, doe dat dan van een lokale boer.'
Bovendien zijn er steeds betere en smakelijker vleesvervangers, weet Hummelink, die bij de productie veel minder energie vergen. 'Mij is ter ore gekomen dat zelfs een gerenommeerd bedrijf als Stegeman in Wijhe plannen heeft om in de toekomst deels ook vegetarische producten te gaan maken. En een merk als de Vegetarische Slager groeit explosief''.
Niet leuk meer
Hummelink is zelf afkomstig uit een boerenfamilie uit de Achterhoek en heeft gezien hoe de al decennia heersende schaalvergroting onder de boeren een kaalslag heeft veroorzaakt. 'Boeren is niet leuk meer; het is geen wonder dat er steeds meer boerderijen leeg staan en er geen opvolging meer is', stelt Hummelink. “We laten ons verleiden door een markt die ons vraagt steeds meer te produceren voor een steeds lagere prijs. De druk op onze grond is onaanvaardbaar hoog geworden en het respect voor dieren tot een treurig dieptepunt gedaald”. GroenLinks Olst-Wijhe wil dan ook een herwaardering voor de boer die kleinschalig produceert voor de lokale markt. Het tegengaan van leegstand onder boerderijen bevordert bovendien de leefbaarheid van het platteland. 'Kortom: meer werkgelegenheid op het boerenerf!' aldus een strijdbare Hummelink.
Macht organiseren
Het is de lijsttrekker opgevallen dat hij van links tot rechts veel bijval krijgt als hij hierover met mensen spreekt. Maar ook dat niemand goed weet hoe zaken zijn te veranderen. En wordt het dan allemaal niet erg duur?
'Om te beginnen' zo steekt Hummelink van wal, 'denk ik dat je een onvoorstelbare macht creëert wanneer je consumenten en producenten verenigt. De grootste uitdaging ligt erin hoe je die macht organiseert. Ik zie veel kansen in een dorpscoöperatie waar zowel consumenten als boeren deel van uitmaken. Consumenten spreken af dat zij een gegarandeerde hoeveelheid producten afnemen tegen een prijs die voor de lokale boeren voldoende inkomen geeft. Die producten kunnen worden gedistribueerd via de bestaande supermarkten, maar de crux zit hem dan erin dat niet de supermarkt maar de coöperatie de prijs dicteert. Als er voldoende volume wordt omgezet en er directe lokale handel plaatsvindt, ben ik ervan overtuigd dat de prijzen van de lokale producten concurrerend zijn. En zelfs een wat hogere prijs zouden veel mensen acceptabel vinden als zij weten dat het van een bekende boer uit de buurt komt.'
Grote impact
'Uiteraard heeft GroenLinks Olst-Wijhe niet de wijsheid in pacht', relativeert Hummelink. De partij wil een proces in gang zetten dat een grote impact heeft, maar mede daardoor ook niet in korte tijd te realiseren is. Alle partijen moeten de neus dezelfde kant op hebben. De uiteindelijke doelstellingen en afspraken moeten worden vastgelegd in een Voedselvisie.
Kleine stapjes
Realisatie van dit plan begint met kleine stapjes. 'We gaan om te beginnen de boer op, want ik wil heel graag horen hoe zij hier tegenaan kijken', zegt Hummelink. De eerste afspraak is al gemaakt en vindt plaats nog voor de verkiezingen op 21 maart. Ongeacht de verkiezingsuitslag gaat GroenLinks Olst-Wijhe hiermee door, om het plan te verrijken en voldoende medestanders te krijgen. 'We weten dat dit plan alleen levensvatbaar is met een brede samenwerking. We zijn per slot van rekening geen luchtfietsers, maar constructieve realisten met een groen hart.'
Eerder in UITGELICHT: Het succes van een dorp Dijkversterking biedt kans voor fietssnelweg Olst Zwolle Een basisinkomen voor minima